Հինգշաբթի, 28.03.2024, 18:15
Ողջույն, Անցորդ: Լավ օր եմ ցանկանում: Ժպտա:


Հոդվածներ

Գլխավոր » Հոդվածներ » 2013 թվ. » Մայիս #05

Ֆրանսիա «բռնվի» ՝ t!Qs-ը գալիս է…


«Կրեատիվ» անհատականությունները, այն էլ՝ երիտասարդ, հասարակության համար միշտ բուռն հետաքրքրություն են առաջացնում: Շուրջ երկու ամիս առաջ իր անհատական ցուցահանդեսի ժամանակ ծանոթացա ոչ պակաս հետաքրքիր, տաղանդավոր ու պարզապես ԼԱՎ, ԲԱՐԻ մի մարդու՝ նկարիչ Տիգրան Հակոբյանի հետ, ում շատերը ճանաչում են t!Qs կեղծանվամբ:

Աշխարհահռչակ նկարիչ Պաբլո Պիկասոն մի առիթով ասել է. «Տվե՛ք ինձ թանգարան, և ես այն ամբողջությամբ կլցնեմ»: Ծանոթանալով t!Qs-ի արվեստին, անսպառ եռանդին ու տաղանդին, հասկացա, որ մի օր ինքն էլ մի ամբողջ թանգարան կարող է լցնել, ինչն էլ ստիպեց փորձել ավելի մոտիկից ճանաչելու արվեստագետին և այն, ինչ կբացահայտվի, ներկայացնել ամեն ինչով հետաքրքրվող հայ հասարակությանը: Ու քանի որ մենք՝ հայերս իսկապես ամեն ինչով ու ամեն մի մանրուքով հետաքրքրվում ենք, ուստի չեմ զլանա, ասեմ, որ զրույցն անցավ հավեսով, ծիծաղով, շատ թեթև, շոկոլոդով ու դրական միջավայրում: 1 ժամ, 14 րոպե, 49 վայրկյան ձայնագրությունը կներկայացնեմ մաս-մաս… )

-Տիգրան, քանի որ ավելի շատ ուզում եմ զրույց լինի, քան պաշտոնական հարցազույց, թույլ տուր, խնդրում եմ, դու-ով դիմել (ստացա համաձայնությունը): Զրույցի գլխավոր նպատակը քո՝ Ֆրանսիա մեկնելն է, բայց մինչ այդտեղ հասնելը, բացահայտենք, վերհիշենք քո անցած ուղին՝ թե՛ մասնագիտական և թե՛ պարզապես առօրեական: Նկարչության ասպարեզում քո առաջին քայլերի մասին պատմի՛ր, խնդրում եմ:

-Ինչ հիշում եմ ինձ, նկարել եմ: Մանկուց շատ ու տարբեր տեղերում եմ սովորել: 4-5 տարի սովորել եմ Արաբկիրի Հայորդաց տանը: Այնտեղ շատ հետաքրքիր բաներ էին կազմակերպում ու ամեն ինչով փորձում էին օգնել երեխաներին, նույնիսկ ներկեր էին տրամադրում: Միշտ ցանկացել եմ Թերլեմեզյան ընդունվել, բայց որ շենքը տեսա, մի քիչ հուսախաբ եղա, չէի պատկերացնում, որ պայմանները կարող են այդպիսին լինել: Ասացի չէ, էլ չեմ սովորելու, բայց հարազատներս համոզեցին: Մի քանի ամիս անհատական պարապեցի՝ ընդունելության քննությունները հանձնել կարողանալու համար: Առաջին, երկրորդ կուրսերում թեպետ գնում էի նկարչության, սիրում էի, բայց չէի խորանում: Աշխատում էի շուտ հանձնեմ, գնահատականս ստանամ ու գնամ: Ուղեղս աշխատում էր միայն այն ուղղությամբ, թե դասերից հետո որտեղ գնանք ընկերներով: Բացակայություններ շատ էի ունենում, բայց եկավ մի շրջան, երբ զգացի, որ այդ ամենը շատ կարևոր է և արդեն ամեն մի դասին ուրիշ տեսանկյունից էի նայում: 16 տարեկանում, երբ ընդունվեցի, ուզում էի ամեն ինչ ինքս անել և տանը երկար համոզելուց հետո թողեցին, որ աշխատեմ: EGO ակումբում բարմենի օգնականն էի, աշխատում էի առավոտյան 11–ից մինչև ուշ գիշեր՝ 3-4-ը: Շատ հետաքրիքր էր, նոր մարդկանց էի հանդիպում, ում ցերեկով չես տեսնի: Մի օր էլ հանդիպեցի մի լուսանկարիչի, բոցաշունչ տիպ էր: Պատկերեցի նրա ծաղրանկարը: Շատ արագ նկարեցի և որպես առաջին գործ շատ լավ, որակով ստացվեց: Շատ հավանեցին ու այդպես ընկա հավեսի մեջ, շուտ-շուտ էի նկարում, պատվերներ ընդունում… զգացի, որ շատ եմ խորանում ու դա սկսում է ինձ դուր գալ: Հետո եկավ մի պահ եկավ, երբ որոշեցի նկարներս այլևս չվաճառել: Սկսեցի այդ գործին արդեն որպես բիզնես չնայել, որ հանկարծ հավեսս չկորցնեմ: Միաժամանակ ուսումնարանում գործերս լավացան,սկսեցի դասերին հաճախել:

-Լուսանկարչի նկարը ծաղրանկարչության ժանրում էր առաջինը, իսկ ո՞րն է ամենաառաջին գործդ:

-Նախկին ընկերուհիս էմո էր, ես էլ չէի հասկանում այդ մշակույթը: Ինքը միշտ սիրում էր տառապել, տարօինակություններ ուներ: Մի օր այգում տխուր նստած էր, հեռախոսով նկարեցի ու երբ բաժանվեցինք, կարոտից էր գուցե, փորձեցի նկարել ու այն դարձավ ուսումնարանում տարեվերջյան ցուցադրության գլխավոր նկարը: Նկարը մինչև հիմա մեր տանն է, շատ ստացված գործ եմ համարում: Շատերն այդ նկարում մի քանի հոգի են տեսնում, կամ տեսնում են աղջիկ՝ ձեռքին երեխա, բայց նկարը որ նայեք, ուղղակի աղջիկ է անկյունում նստած, գլուխը ձեռքերին իջեցրած:

-Ինչպիսի՞ աշակերտ է եղել Տիգրան Հակոբյանը դպրոցում:

-Լավը, սովորող (ծիծաղում է): Դասարանի տղաներից ամենալավ սովորողներից եմ եղել, մինչև 7-րդ դասարան դպրոցի պատին նկարս եղել է՝ որպես բարձր առաջադիմություն ցուցաբերող աշակերտ: Շատ աշխույժ եմ եղել, դասերից էլ եմ փախել, բայց միաժամանակ շատ եմ սիրել սովորելը: Վերջին տարիներին ծուլացել էի (ծիծաղում էի): 3-րդ կուրսում նոր հասկացա, որ շատ բան եմ կորցնում: Եթե գեղանկարի կուրսում բոլորը սովորում էին 5 տարի, ես սովորեցի 6-ը, որպեսզի այն, ինչ կորցրել եմ, կարողանամ որոշ չափով ետ բերել ու շարունակել:

-Իսկ դասարանի աղջիկների վերնաշապիկների վրա գրչիով նկարու՞մ էիր:

-(ծիծաղում է) Այդպիսի չարաճճիություններ շատ եմ արել, նկարել եմ թե՛ դասատուների շորերին, թե՛ աղջիկների, թե՛ տղաների… միջոցառումների ժամանակ էլ պաստառներ էի նկարում, միշտ օգտագործում էի նկարչական կարողություններս: Հիշում եմ, երբ նկարչության ուսուցիչը չէր գալիս դասի, ես էի դասավանդում, կարողանում էի «էշը ցեխից հանել» կամ էլ դասընկերներս գալիս էին մեր տուն, որ նկարեմ իրենց: Այն ժամանակ չգիտեի անգամ ինչ է նշանակում մատիտով հեռվից չափեր վերցնել, միայն գիտեի, որ դա նկարչական շարժում է ու անում էի:

-Առաջին անգամ ե՞րբ ես մատիտը, վրձինը կամ գուցե գրիչը ձեռքդ վերցրել՝ նկարելու համար:

-Կոնկրետ տարիք չեմ հիշում, բայց դեռ շատ փոքր տարիքից ես և հորեղբորս տղան տետրի մեջ պատմություններ էինք նկարում՝ հետաքրքիր, ֆանտաստիկ հերոսներ… սկզբում ես միայն աղջիկներ եմ նկարել՝ առանց քիթ, հետո իմացա, որ քիթ էլ պիտի նկարեմ ու դրա տեղը «և» տառն էի գրում, քանի որ դժվար էր քիթ նկարելը այդ տարիքում: Միշտ փոփոխել եմ, ովորոկան մուլտյաշկաներից անցել եմ գծանկարչության, նատյուրմորտների, հետո ծուլացել եմ, հետո՝ ծաղրանկարներ, հիմա սյուռեալիզմով եմ հետաքրքրվում: Դիմանակար եմ սիրում նկարել: Բացի նկարչությունից գինեգետությամբ էլ եմ հետաքրքրվում՝ սոմելեությամբ, միևնույն ժամանակ The Club-ում բարմեն եմ աշխատում, այստեղ մոտ եմ լինում թե՛ գինիներին, թե՛ արվետ-մշակույթին:

-Արվեստ ասեցիր, այսպիսի մի հարց, բայց, խնդրում եմ, հումորով ընկալես, Ի՞նչ կասես «ցնդած արվեստագետ» արտահայտության մասին:

-Կածում եմ սա շատ պարադոքսային հարց է: Այն կարող է լինել և՛ շատ ճիշտ և՛ սխալ: Ճիշտ կարող է լինել նրանց համար կարող են տեսնել, զգալ, խոսել այնպիսի բաներ, որ ուրիշներին հասանելի չլինեն, բայց նրանց հասկացող արվեստագետները, գիտեն – դա ցնդածությու՛ն չէ: Նկարիչներ կան, որ կարող են անգամ իրենց արյունով նկարել, եթե դրա կարիքը զգացվում է: Այո՛, արվեստը հասցնում է ցնդելուն: Եթե կարողանում ես քեզ այնպես պահել, որ իսկապես չխելագարվես, ուրեմն՝ հալալ ա: Իմ մեջ էլ կա այդ ցնդածությունը (ծիծաղում է) խելագար բաներ շատ ունեմ նկարների մեջ: Օրինակ, Սիրուշոյի նկարը, որ նկարում էի, ողջ ընթացքում լսել եմ «Պռեգոմեշ» երգը, որովհետև փորձում էի հենց այդ տեսահոլավակը պատկերել և սուրճ խմելուց զգացի, որ սուրճն էլ պետք է նկարի վրա լինի ու ինչքան մնացել էր, լցրեցի նկարի վրա… կարմիր խնձոր թեմայով էլ նկար ունեմ, որ արյունով եմ նկարել:

-Իսկակա՞ն, մարդկային արյունո՞վ:

-Մի քիչ իսկական, մի քիչ էլ՝ արհեստական:

-Քո՞ արյունից:

-Այո… (ու անզուսպ ծիծաղում է, մինչդեռ ես կիսազարմացա, կիսավախեցա): Կարիքը շատ չէր զգացվում, ուղղակի ուզում էի, որ լիներ նկարի վրա:

-Տիգրան, նշեցիր, որ շատ էիր ուզում ընդունվել և սովորել Թերլեմեզյանում: Կկիսվե՞ս այն պահի տպավորություններով, զգացմունքներով, երբ առաջին անգամ ոտք դրեցիր այնտեղ:

-Վախ, հիասթափություն: Այլ սպասելիքներ են եղել, բայց ստացել եմ բոլորովին այլ բան: Շփվող չեմ եղել, բոլորը գիտեին Տիգրանին, բարի տղա է, բարևում էին, բայց չէի կարողանում հարմարվել արվեստագետների բնավորությանը: Հետո սկսեցի քիչ-քիչ սովորել: Նոր շենք տեղափոխվելուց հետո հին շենքն արդեն կարոտում էի՝ իր փլված հատակներով ու առաստաղով, երբ պատահաբար ընկնում էին առաջին հարկ, բայց, այնուամենայնիվ, շատ գոհ եմ Թերլեմեզյանից: Շատ լուրջ գիտելիքներ են տվել: Ամեն մի կռիվը, դասախոսների հետ բանավեճերը, գրքերը, խորհուրդները… բոլորը հիշում եմ: Նույնիսկ, երբ խորհուրդներ են տվել, ուշադրություն չէի դարձել, հետո ժամանակի ընթացքում հիշել եմ դրանք և հիմա զգում եմ, թե ինչքան օգտակար են:: Շատ բարդություններ եմ ունեցել, ուզեցել են հեռացնել ուսումնարանից, ծնող են կանչել, որովհետև ես չէի համապատասխանում չափանիշներին: Բոլորը լուրջ էին նկարում, իսկ ես ծաղրանկար:

-Նշեցիր, որ չէիր ենթարկվում, որքան գիտեմ, նկարչության մեջ կան որոշակի կանոններ, որոնք ուսանողներից պահանջում են պահպանել: Ի՞նչ կասես, որքանով է այդ կաղպարվածությունը խանգարում արվեստագետին:

-Շա՛տ է խանգարում: Պետք է լինես հնարավորինս ազատ: Հիշում եմ, որ նկարում էի գլուխը մեծ , մարմինը՝ փոքր, շատ էին փնովում, որ ես անատոմիայի օրենքներն եմ խախտում, բայց այդպես էի ուզում և ինձ համար դա էր ճիշտը: Եթե արվեստի մեջ կաղապարներ եղան, դու չես կարող ազատ ստեղծագործել, արվեստում պետք է լինես լկտի ու ազատ: Նկարում եմ ինչպես հարմար է, ինչպես ճիշտ եմ համարում: Մի նկար ունեմ, որ թուղթը չի հերիքել, կողքից էլ եմ թուղթ ավելացրել: Իսկական արվեստն այն է, որ դուրս է գալիս շրջանակներից, ոչ թե բառացի, այլ, որ նկարի մեջ բոցը լինի, խիզախություն լինի….

-Տիգրան, գրեթե բոլորիս հետ էլ ուսանողության տարիներին խենթ ու խելառ պատմություններ շատ են եղել: Կհիշե՞ս այդպիսի մեկ-երկուսը, որոնք ամենաշատն են տպավորվել:

-Մի օր, երբ աշխատանքի գնացի (16 տարեկան էի դեռ), տնօրենը չկար և աշխատավարձի օր էր: Աշխատողներով բավականին շատ խմեցինք: Հիշում եմ, որ ինձ համար իմ համաստեղության նշանով կուլոն էի ուզում գնել և գումար չխնայել դրա համար: Գնացի «SAS» սուպետմարկետ, տեսա կուլոնը, որը բավականին թանկ էր: Նկատեցին, որ խմած եմ, ես էլ մտածեցի խեցգետն է պատկերված, բայց – կարիճ էր: Գնեցի ու միայն առավոտյան արթնանալով տեսա, որ կարիճ է: Գնացի սուպերմարկետ, բայց աշխատողն այդպես էլ «պրիզնատ» չեկավ: Ու այդ օրվանից հազվադեպ եմ հանում վզնոցս, շատ սիրեցի այն հետո:

Մի անգամ էլ, հիշում եմ, Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու դիմաց կավճանկարի մրցույթ էր: Ես յուղաներկով էի նկարում, որը չէր թույլատրվում, բայց չէին նկատել ու այդպես պատահաբար նստեցի ներկապնակի վրա, շալվարս յուղաներկ էր եղել: Վերարկուս կապեցի գոտկատեղիս, որ չերևա: Երբ կապեցի, գրպանիցս կոպեկները թափվել էին, չէի նկատել: Այդպես ներկոտ, կաշկանդված, չէի ուզում, որ ինձ տեսնեն այդ վիճակում, նստեցի երթուղային, ճանապարհի կեսին նկատեցի, որ սխալ երթուղային եմ նստել ու երբ ուզեցի իջնեմ, տեսա, որ գումար չունեմ: Արդեն չեմ հիշում, թե ինչպես փախա այդտեղից: Առաջին անգամ էր, որ տուն հասնելու համար ես պետք է գումար գտնեի ու չգիտեի էլ որտեղ եմ: Չեմ հիշում, թե քանի հոգուց ուզեցի, որ 100 դրամ հավաքվի ու ես տուն հասնեմ: Ու երբ նստեցի երթուղային, տեսա բոլորը ծանոթ աղջիկներ են: Ինձ ճանաչողները գիտեն, որ ես պետք է առաջ ընկնեմ ու վճարեմ: Բորբոքված էի, լացս գալիս էր, արդեն այն աստիճանի հասա, որ չդիմացա ու բարձր ասեցի. «ինձ մոտ փող չկա՛, շալվարս ներկոտա, փողերս էլ կորցրել եմ, Ձեր տեղը ստացե՛ք, ես չե՛մ ստանալու» ու հանեցի, որ իմ գումարը տամ, տեսա, որ այդ 100 դրամն էլ եմ կորցրել:

Այդպիսի խելառ դեպքեր շատ են եղել: Մի անգամ էլ «Terra Nova» հագուստի սրահից պատվիրել էին, որ ցուցափեղկի համար երեխայի նկար նկարեմ, չէի ուզում տոպրակ վերցնել ներկերի համար ու բոլորը վերարկուիս գրպաններում տեղավորեցի: Հենց մետրո մտա, ոստիկանությունը բռնեց, ասեցին կասկածելի դեմք եք ու տարան ստուգելու: Որ մի գրպանս դատարկում են, մատիտ, ֆլոմաստեր ու յուղաներկ է դուրս գալիս: Սեղանի վրա էլ տեղ չկար, աշխատողները բոլորը եկել էին, իրենց համար դա շատ տարօրինակ էր: Ես էլ ամաչում էի խոսել: Ասեցին գողացե՞լ ես, ասեցի չէ՛, նկարիչ եմ :Դ Այդպես հետ լցրեցին գրպաններս ու գնացի, բայց վերադառնալիս տոպրակով էի արդեն:

-Տիգրան, սովորաբար ստեղծագործող անհատները շատ զգայուն են լինում: Ինչը՞ կարող է քեզ ուրախացնել և հակառակը՝ հիասթափեցնել:

-Չգնահատվելը: Positive եմ շատ, փորձում եմ ամեն ինչ դրականի վերածել, բայց որ անտեղի բաներ են լինում, թեկուզ գործի մեջ, որ դրա հետ կապ չունեմ անգամ, տրամադրությանս անկման վրա ազդում է: Հիմա արդեն շատ եմ փոխվել, կարող է ազդել սիրածս էակի կողմից որևէ բան, որն ամբողջ օրս փչացնի, հետո հարթվի այդ ամենը, բայց կողքինները չե՛ն իմանա, տեսքիցս չի զգացվի:

-Իսկ ուրախացնելը՞…

-Շոլոլադ (ու ծիծաղում է):

-Այդ դեպքում՝ վերջում գուցե ուրախացնեմ (ես էլ եմ ծիծաղում):

-Գրեթե միշտ ուրախ եմ, շատ հեշտ է ուրախացնելը, անգամ հետաքրքիր թեմայից խոսելիս տրամադրությունս ինքն իրեն բարձրանում է, իսկ ահա՛ իմ ընկերները կամ շատ հումորով են կամ իսպառ զուրկ դրանից և դա էլ է ծիծաղելի:

-Տիգրան, ո՞վ է քո թիվ մեկ քննադատը:

-Սիրածս էակը: Նկարներս առաջինն իրեն եմ ուղարկում: Ինքը մեծամասամբ նկարի վատ կողմերն է նշում, ինչի համար շատ շնորհակալ եմ իրենից: Չեմ սիրում, ճիշտ է, երբ վատն են ասում, միշտ հաճելի է լսել լավը, բայց շատ ճիշտ է, երբ վատը ասում են: Դա օգնում է, որ ավելիին ձգտես, շտկես սխալները: Լավը միշտ փափուկ բարձ է դնում գլխիդ տակ: Առաջին ցուցահանդեսիցս հետո բոլորը գովում էին ու համարյա մեկ տարի լռություն էր, ոչ մի բան չարեցի: 2-րդի ժամանակ արդեն խնդրում էի վատը ասեն, որ շտկեմ, ուղղեմ: Եվ դրանից հետո շատ բաներ սովորեցի:

Երբ նկարը լիարժեք է լինում, այդ ժամանակ նոր կարող եմ լավը լսել իրենից: Երկու տարի արդեն չենք տեսել միմյանց, բայց այդ ընթացքում ավելի ենք մոտոցել, քան, երբ ինքն այստեղ էր:

-Իսկ այսպես ասած՝ ո՞վ է ամենաշատը երես տալիս:

-Օ՜յ, շատ-շատ են երես տալիս (ծիծաղում է): Չգիտեմ ինչքանով եմ երես առնում, բայց փորձում եմ լավն ու վատը հավասարակշռել, որ այսպես ասած՝ աստղայինս չտանի: Ունեմ շատ լավ ընկերներ, ովքեր ինձ այնպես են ներկայացնում, ինչպես կներկայացնեին Սալվադոր Դալիին: Բայց փորձում եմ հնարավորինս ցածր գնահատել, որ անըդհատ ձգտեմ ավելիին: Պետք է փորձեմ եղածից առավելն անել, որովհետև սրանից թույլը չի նայվի արդեն: Ասում են՝ «Լռի՛ր և խոսի՛ր միայն ա՛յն ժամանակ, երբ ասելիքդ լռությունից արժեքավոր է»: Դրա համար մինչև չտեսնեմ լավ որակ, չեմ ցուցադրի ոչ մի նկար:

-Հաշվի առնելով, որ քո նկարներում պայծառություն շատ կա, հետաքրքիր է կյանքի՞ն էլ ես այդ նույն արվեստագետի աչքերով նայում:

-Այո, շատ: Ինքս շատ եմ տարբերվում մեր ընտանիքի անդամներից: Միշտ ասում են՝ Տիկոն ոնց որ ուրիշ ընտանիքից լինի: Իմ մեջ դրական տրամադրվածություն միշտ կա: Դա էլ է նոր, վերջին մեկ տարում է հայտնվել, առաջ շատ էի ընկճվում: Ամենաբարդ իրավիճակներին անգամ հիմա փորձում շատ թեթև ու հումորով նայել, շփվել այն մարդկանց հետ, ում մեջ positive կա, որ negative-ը չփոխանցվի ինձ: Թեթևությունից լավ բան չկա: Ամեն ինչում փորձում եմ ինչքան հնարավոր է գույն լինի, նույնիսկ հագուստի մեջ: Իմ տեսքից չի երևում, բայց հաշված օրեր առաջ դժբախտություն պատահեց ընտանիքում (Տիկ ջան, կներես, գիտեի այդ մասին, բայց լեզուս չպտտվեց ասել ): Տառապանքը փորձեցի սպանել առանձին, որ իմ տխրությունը չփոխանցվի ուրիշներին, իմ սենյակում դուռը փակել ու այդ ամենը մարսել, որ երբ դուրս գամ ընտանիքիս անդամներն իմ վիճակից ավելի չազդվեն, այլ՝ դրականը վերցնեն, ոչ թե սփոփեն ինձ:

-Իսկ Նկարելու համար սպասու՞մ ես մուսայիդ, թե՞ որոշում ես, որ այդ պահին պետք նկարես ու սկսում ես աշխատել:

-Մուսաներս շատ են լինում, թեպետ վերջին ցուցահանդեսից հետո մի տեսակ կարծես ընդմիջումային վիճակ է: Հետևանքներն եմ քաղում, բայց երբ ասում են թե ինչ թեմայով նկարեմ, դրանից է մուսան ստեղծվում, նաև երաժշտությամբ: Կան նկարներ, որոնք կիսատ են մնացել, դրանց մուսան փախել ա :Դ

-Ստեղծագործողները երբեմն իրենց գործերից որոշները ցույց չեն տալիս ոչ մեկին, անգամ ոչնչացնում են ստեղծելուց հետո: Դու այդպիսի գործե՞ր ունես:

-Նկարների առումով ես մի քիչ թիթիզ եմ (ժպտում է), շատ եմ սիրում ցուցադրել: Ունեմ նկարներ, որ դեռ չեմ ցուցադրել, մինչև իմ ուզած որակը չստանամ: Ինձ թվում է, եթե ես չգնահատեմ, ուրիշները չեն գնահատի: Վերջին ցուցահանդեսին, որին դու էլ ներկա էիր, ես լուսանկարչական ապարատը կախել էի վզիցս և հետևում էի մարդկանց, իբր ես չեմ նկարների հեղինակը, այլ՝ ուղղակի լուսանկարիչ եմ, որ լսեմ, թե ինչ են խոսում: Այն մարդիկ, ովքեր կանգնում էին այն նկարների մոտ, որոնք ես համարում էի ստացված, տեսնում էի, որ որակը նկատում, գնահատում են:

-Տիգրան, որքանով հասցրել եմ ճանաչել քեզ, կյանքում շատ positive, թեպետ մի քիչ էլ ամաչկոտ անձնավորություն ես (ծիծաղում է), ստեղծագործելուց այդ ներքին էներգիադ կարողանու՞մ ես քո ուզած ձևով արտահայտես, որ տեսնողները ճիշտ ընկալեն:

-Հա՛, նկարելիս կողքից որ տեսնեք, թե ինչ է կատարվում ինձ հետ, երբ իմ ուզածն եմ ստանում – թռնելը, ամեն կողմից նայելը, տնեցիներին ցույց տալը… ստացվու՛մ է: Յուղաներկով նկարներն են, որ երբեմն չեմ կարողանում հասցնել իմ ուզած որակին, յուղաներկով շատ բարդ է: Սկզբից ուզում եմ նկարել մի բան, բայց բոլորովին այլ ուղղությամբ եմ գնում: Շատ եմ նկարում, որ կարողանամ հասնել իմ ցանկացած որակին: Հորեղբորս տուն, որն ինձ համար արվեստանոց է դարձել, բնորդներ եմ տանում, նկարում յուղաներկով, որ առաջ գնամ:

-Որպես ոլորտին անմիջականորեն մոտ կանգնած մարդ, ասա, խնդրում եմ, տաղանդից բացի ի՞նչ նրբություններ են անհրաժեշտ նկարիչ դառնալու համար:

-Ռիսկ: Ալարկոտությունն էլ կիլոմետրերով հեռու է նկարչությունից: Ես էլ եմ ինչ-որ չափով ալարկոտ: Շատ կարևոր է նաև երաժշտությունը: Օրինակ՝ սովորական ջուրը, եթե ռոք երաժշտության ներքո խմես, ուրիշ զգացողություն է, և բոլորովին այլ, եթե դաշնամուրային նվագի ներքո խմես: Նույնն էլ նկարչության մեջ: Ամեն ինչ պետք է հնարավորինս թեթև, հանգիստ երաժշտության ներքո անես, որ կարողանաս նկարել: Կար ժամանակ, որ ուզում էի աբստրակտ նկարել, ռոք էի լսում, որ ներկերն ազատ տարածեմ, բայց դասական երաժշտության ներքո կարող ես ավելի գրագետ, գեղեցիկ ձևով նկարել:

-Շարունակիր միտքը, խնդրում եմ, եթե չլինեի նկարիչ, կլինեի…

-Եթե չլինեի նկարիչ, ունենայի ձայն (ծիծաղում է), կլինեի երգիչ, երևի: Շատ եմ սիրում երգել: Լսողություն,ասում են, ունեմ, բայց ձայն՝ չեմ կարծում: Երաժշտությամբ կզբաղվեի, բայց նկարչությունն էլ կօգտագործեի, նրա մեջ ամեն ինչ կա: Ֆիմերով էլ եմ շատ հետաքրվում և ցուցահանդեսից հետ Վիգեն Չալդրանյանն առաջարկեց միասին աշխատել, ամռանն արդեն գուցե ֆիլմ նկարենք: Այսքան բանից հետո մեկ-մեկ մտածում եմ արդյոք նկարներս այդքան արժեքավո՞ր են արդեն: Բայց դա երևի նրանից է, որ ամեն ինչ փորձում եմ ինքս անել: Ցուցահանդեսիս ժամանակ էլ թեպետ հովանավոր-օգնողներ կային, բայց մեծամասնությունը գրեթե ես արեցի – պաստառները տարածելը, գովազդելը համացանցում, հայելիները և այլն… Օրինակ՝ Էմմի Ուայնհաուզի նկարը մոտ 100 ֆան-ակումբների եմ ուղարկել և բազում շնորհակալական նամակներ ստացել: Դու ինքդ պետք է քեզ ցույց տաս, ոչ մեկ չի նկատի, որ այս պատի ետևում նկարող կա: Շատ եմ աշխատել, որ կարողանամ այս ամենը քաղեմ: Դրա համար, երբ ընդմիջումներ են լինում, հանգիստ եմ՝ ուրեմն վաստակել եմ դա…

-Տիգրան, դու քո մասնագիտական տիրույթում արդեն բավականաչափ հայտնի ես. անհատական ցուցահանդեսներ ես ունեցել, որոնք լատվամիջոցներով լուսաբանվել են, վերջինին նույնիսկ երկու անգամ ներկա գտնվելու պատիվ եմ ունեցել. որո՞նք են քեզ համար ճանաչված լինելու թերությունները և առավելությունները:

-Շատ հաճելի է, որ նկարներս ճանաչում են, հիշում: Ամեն ինչ արել եմ, որ ճանաչեն ոչ թե ինձ, այլ՝ նկարներս: Առաջին ցուցահանդեսին ուզում էի մի փոքր ինձ գովազդել, այդ պատճառով պաստառի վրա իմ ծաղրանկարն էր: Հայտնի լինելը գուցե խանգարի, որովհետև հասարակությունը սպասում է քո մի թեթև սայթաքմանը, որ փնովի: Դեռ այդքան չի խանգարել, գուցե գա մի օր, երբ հոգնեմ, բայց առայժմ հաճելի է (ծիծաղում է):

-Թիվ մեկ նկարիչը քեզ համար ո՞վ է:

-Սալվադոր Դալին, Ֆրիդա Կալոն: Արթյուր Դյոպենին եմ սիրում նաև, ֆրանսիացի իլյուստրատոր է:

-Հետքրքիր է, Ձեր բնակարանի, քո սենյակի կամ արվեստանոցի պատերն ու՞մ նկարներն են փակցված:

-Իմ սենյակում համարյա պատ չկա: Հայրկիս խնդրեցի, որ գլխավոր պատը քանդենք, տեղը պատուհան տեղադրենք: Տան միջանցքում կան իմ մի քանի նկարներից, բայց մեծամասամբ պահարանում եմ պահում, վախենում եմ դրանց համար, որ հանկարծ չընկնեն: Բայց մտերիմներիս, ծանոթներիս բնակարաններում կան իմ նկաներից, որ գիտեմ լավ ձեռքերում են:

-Տիգրան, պատմեցիր քո ոգեշնչման աղբյուրների մասին, հետաքրքիր է, եղե՞լ են դեպքեր, որ ուրիշները քո արվեստից ոգեշնչվեն:

-Այո, շա՜տ-շա՜տ, հատկապես ցուցահանդեսից հետո: Կան նաև չստացված ոգեշնչումներ՝ պատճենահանումներ: Ֆրիդայի նկարը, որը շատ եմ սիրում, տպեցի շապիկի վրա, մի քանի օր կրեցի այն և կողքից տեսնելով փորձեցին կրկնօրինակել, բայց՝ անորակ, դրա համար շատ թեթև տարա: Ցուցահանդեսից հետո հատկապես շատ են ասում, որ ոգեշնչվել են…

-Ես այս հարցը դիտմամբ տվեցի, որովհետև ցուցահանդեսիցդ հետո, այդ նույն երեկոյան գրիչը ձեռքս եմ վերցրել…

-Վա՜յյյյ, ինչ լավ կլինի, չես պատկերացնի ինչ ուրախ կլինեմ… (փակագծերն առայժմ չբացեմ, արդյունքը շուտով բոլորին կներկայացնեմ

-Ցավոք, ինքս բավական հեռու եմ նկարչությունից, նույնիսկ վրձինը բռնելու ձևը չգիտեմ, բայց միշտ սիրել եմ արվեստանոցային աուրան՝ վրձիններն այս ու այնկողմ թափված, անգամ նկարչի ներկոտ շորերը, դեմքը, ու դա ինձ համար մի հեքիաթային աշխարհ է: Ուզում եմ դու նկարագրես, ի՞նչ է քեզ համար նկարելը:

-Հենց այսօր որքան էլ լվացվեցի, մինչև վերջ չմաքրվեց ներկը ձեռքերիցս (ցույց է տալիս ներկոտ ձեռքերը՝ կանաչ գույնի :Դ ) Նկարելն ինձ համար relax-ի պես է: Շատ են ասում՝ ինչպես կարող է մարդ լինել նկարիչ և չծխի, չխմի… չեմ օգտագործում այդպիսի բաներ, թեպետ դրանք մարդուն հանգստանալու էֆեկտ են տալիս: Ինձ դա տալիս է նկարելը: Նույնիսկ շատ նյարդային ժամանակ էլ երբ նկարում եմ, տեղափոխվում եմ մեկ այլ աշխարհ, ամբողջովին մտնում եմ նկարի մեջ:

-Անհատական երկու ցուցահանդեսներդ էլ ծաղրանկարների ցուցադրություն են եղել: Ե՞րբ կտեսնենք t!Qs-ին նոր ժանրում՝ նոր ցուցարությամբ:

-Երևի մինչև տարեվերջ: Ուզում եմ նկարել այն թեմաներով, որոնք այսպես ասած՝ ագելված են՝ թրաֆիքինգ, միավ/ձիահ: Անդրադառնալու եմ թմրամոլներին, տրանսվիստիտներին նաև կարմիր խնձոր թեմայով եմ նկարներ ներկայացնելու: Դեռ շատ աշխատանք կա կատարելու…

-Հիմա, կարծում եմ, արդեն ժամանակն է, որ հավաքենք ճամպրուկները՝ Ֆրանսիա մեկնելու համար (ծիծաղում է): Բայց մինչ օդանավակայան գնալը, խնդրում եմ պատմես, թե առաջարկն ինչպե՞ս ստացար:

-Հայտնի մարդկանց նկարները որ նկարում եմ, դրանք հետո համացանցի միջոցով ուղարկում եմ իրենց ֆան-ակումբներին: Ֆրանսահայ մի կին տեսել էր, գրել, բայց քանի որ ալարում եմ նամակներին պատասխանել, չէի կարդացել: Ընկերներիցս մեկից հեռախոսահամարս էին վերցրել, զանգեցին, սկսեցին ֆրանսերեն խոսել: Փոքր-ինչ գիտեմ այդ լեզուն և փորձցի հասկանալ ինչ են ուզում: Առաջակեցին ցուցադրություն կազմակերպել Ֆրանսիայում, ընտրեցին 5 նկար, որ ուղարկեմ իրենց, հետո որոշեցին 12 նկար, այնուհետև մտածեցին, որ առանց նկարչի մասնակցության նկարներն ուղարկելն անիմսատ է:

12 նկար կցուցադրվի Փարիզում, հետո Մարսելում և միայն Ֆրիդա Կալոյի նկարը Իտալիայում, այնուհետև՝ Բելգիայում: Ապրիլի 18-ին արդեն կլինեմ Փարիզում: Ֆրանսիայում ցուցահանդեսը կտևի 7 օր, Բելգիայում՝ 6, Իտալիայում՝ 3:

-Գիտեմ, որ սրտատրոփ, անհամբերությամբ սպասում ես մեկնելուդ, ի՞նչ ակնկալիքներ ունես արտասահմանյան ցուցադրություններից:

-Ճիշտն ասած ամենամեծ ակնկալիքս այն է, որ հանգստանամ: Երևի նաև շատ բան կսովորեմ: Նոր վայրում գտնվելով նոր մուսաներ կլինեն: Նաև շատ հետաքիքիր է, թե ֆրանսահայերը և ֆրանսիացիները ինչպես կվերաբերեն նկարներին: Ֆրանսիացիները շատ թեթև են, բայց ես ակնկալում եմ շատ լուրջ կարծիքներ, քննադատություններ: Եթե հավանեմ, գուցե գնամ այնտեղ սովորելու կամ աշխատելու:

-Փարիզը համարվում է արվեսի, մշակույթի եվրոպական խոշոր կենտրոններից մեկը, որտեղ մարդիկ ոգեշնչվում են: Պատրաստվու՞մ ես հենց տեղում նկարներ ստեղծել:

-Այո, ցուցահանդեսին լավ մատիտներ էի նվեր ստացել, որ դեռ չեմ օգտագործել, ուզում եմ այնտեղ սկսել: Եթե չնկարեմ էլ, էսքիզներ կանեմ, որ վերադառնամ Երևան՝ հիշողություններին տրվեմ, այնտեղ գտնվելու ժամանակս նկարներով երկարացնեմ: Կամ գուցե կլուսանկարեմ, որ գամ այստեղ նկարեմ:

-Արդեն որոշե՞լ ես Ֆրանսիայում ինչ տեղեր ես գնալու նկարելու համար:

-Գրել եմ, թե որտեղ պետք է գնամ տեսնելու:

-Այդ ցուցակի մեջ Փարիզի Աստվածամոր տաճարը կա՞:

-Հաաաա:

-Կնկարե՞ս այն ինձ համար (անհամեստություն արեցի, բայց դե… :Դ )

-(ծիծաղում է), ահա՜, խնդիր չկա (ու շարունակում է ծիծաղել… բայց ես սպասելու եմ այդ նկարին t!Qs):

-Վերադառնալուց հետո ի՞նչ է սպասվում քո արվեստի երկրպագուներին:

-Ֆրանսիական լրատվամիջոցների նյութերով, նկարներով կկիսվեմ երևի… դեռ չգիտեմ, չգիտեմ ինձ ինչ է սպասվում:

-Եվ վերջում, Տիգրան, կա՞ մի հարց, որը ես չտվեցի, բայց դու կցանկանայիր խոսել այդ մասին:

-Ես չգիտեմ ինչպես եղավ, որ փոխվեցի: Ծուլությունից միանգամից թափ հավաքեցի, երևի երբ սիրահարվեցի, սկսեցի սիրել, այդ ժամանակվանից: Ինձ թվում է հենց դա է օգնում: Մինչև այդ զգացմունքը չլինի, չես կարող կենդանի նկարել, նկարներդ կլինեն միապաղաղ, մեռած: Գուցե ի՛նձ համար է դա այդպես:Կան նկարներ, որ ինձ համար զրո են, եթե մարդիկ ուզեն գնել, նվեր կտամ կամ ես փողը կտամ. զգացմունքը շատ կարևոր է: Չէի հավատում, որ կա, բայց այն շատ ուժեղ ներգործում է: Այդ զգացմունքն է ուժ տալիս, որ ստեղծագործես: Շատ շնորհակալ եմ ԼԻԱՅԻՆ, որ հայտնվեց…

-Տիգրան, շնորհակալ եմ այսպիսի զրույցի համար:

-Վա՜յ, ես եմ շնորհակալ…. ինչ հաճելիա քո հետ խոսալը… (ու ծիծաղում է)

(Ես էլ անկեղծ լինեմ՝ այսպիսի հավեսով հարցազրույց դեռ չէի ունեցել: Արտասահմանից վերադառնալուց հետո արդեն, հուսամ, t!Qs-ը կկիսվի տպավորություններով ու նորություններով, ես էլ կկիսվեմ Փարիզի Աստվածամոր տաճարի նկարով )

Իրինա Հախունց
Բաժին` Մայիս #05 | Ավելացրեց` Tado-sempai | Հեղինակ`
Դիտվել է 572 անգամ| |Վարկանիշ` 5.0/2
ՄԵկնաբանվել է 0 անգամ
Only registered users can add comments.
[ Sign Up | Login ]
Օգտակար ինֆորմացիա
ամսագրի Ձեր ցանկացած համարն ընթերցելու համար սեղմեք համապատասխան համարի շապիկին
Գլխավոր ցանկ
Գովազդ
Հունիսի 1-ին մոսկովյան 25 հասցեում բացվեց արդեն մեզ բոլորիս հայտնի LAKI քաղցրավենիքների նոր կաֆետերիան: Առաջին խորանարդ
Ենթացանկ
Հունվար #01 [23]
<<Սևակ>> ամսագրի ամանորյա նվերը բոլոր ընթերցողներին:
Փետրվար #02 [23]
Մարտ #03 [23]
Ապրիլ #04 [23]
Մայիս #05 [23]
Հունիս #06 [23]
Հուլիս #07 [23]
Երաժշտական Բլոկ
Գովազդ
Տարածե'ք մեզ
Գովազդ
Երրորդ խորանարդ Կարող եք գտնել Երևանի բոլոր գրախանութներում: 
Գինը' 4200 դրամ
Գովազդ
Մանրամասն տեղեկությունների համար սեղմեք նկարի վրա: Չորրորդ խորանարդ
Հարցում
Ի՞նչ տարբերակով եք սիրում կարդալ գեղարվեստական գրականություն
պատասխանել է 32 մարդ
Առաջարկում ենք'